W rzepaku ozimym największe znaczenie gospodarcze mają 3 jednostki chorobowe: sucha zgnilizna kapustnych, zgnilizna twardzikowa i czerń krzyżowych, natomiast mniejsze znaczenie ma szara pleśń. Zwykle pierwsze zabiegi fungicydowe przeprowadzane są na plantacji rzepaku już jesienią. Aplikacja wiosenna środków grzybobójczych ma na celu zabezpieczenie plantacji przed chorobami po wznowieniu wegetacji i utrzymanie jej wysokiej zdrowotności aż do zbioru. Dlatego też w okresie wiosennym należy wykonać 3 lub 4 zabiegi fungicydowe.
Jak rozpoznać najważniejsze choroby w rzepaku?
Sucha zgnilizna kapustnych w okresie wiosennym może występować na liściach oraz na łodydze rzepaku ozimego. Objawy na liściach są bardzo charakterystyczne. Na liściach pojawiają się jaśniejsze słomkowe plamy, z czasem w tych miejscach pojawiają się szare nekrozy. Na ich powierzchni można zaobserwować czarne punkty — piknidia. Wokół nekrotycznych plam widoczna jest żółta obwódka. Z kolei objawy na łodydze pojawiają się na szyjce korzeniowej w formie brunatnych zagłębień. Łodygi porażonych roślin mają mniejszą odporność mechaniczną, mogą się wyłamywać i wylegać.
Czerń krzyżowych na liściach pojawia się wczesną wiosną w postaci jasnożółtych plam, które szybko brunatnieją. Na ich powierzchni widoczne są pierścienie, wokół zmian chorobowych występuje jasnożółta obwódka. Występowaniu choroby na łuszczynach towarzyszą małe czarne plamki, które z czasem zwiększają swoją powierzchnię. Porażone łuszczyny mogą się przedwcześnie otwierać i osypywać gorzej wykształcone nasiona.
Zgnilizna twardzikowa jest uznawana przez wielu praktyków za najważniejszą chorobę występującą w rzepaku ozimym, przy braku skutecznej ochrony może powodować znaczne straty w plonie, sięgające nawet do 70%. Pierwsze objawy widoczne są w kątach pomiędzy rozgałęzieniami bocznymi a łodygą, w postaci szarych plam, które wraz z rozwojem choroby obejmują całą łodygę. Łodyga w miejscu porażenie nie przewodzi wody i składników pokarmowych oraz jest osłabiona, co zwiększa ryzyko wylegania.
Różne poziomy ochrony fungicydowej rzepaku ozimego
Dobór fungicydów w do technologii prowadzenia łanu rzepaku ozimego w okresie wiosennym to spore wyzwanie. Ponieważ powinno być dostosowane do potencjału genetycznego odmiany, poziomu nawożenia mineralnego, następstwa roślin w płodozmianie oraz oczekiwanego plonu.
Dział Doradztwa i Rozwoju firmy Osadkowski wpiera swoją wiedzą i doświadczeniem wybór odpowiednich środków, ponieważ przygotował 3 kompletne technologie fungicydowe na wiosnę. Różnią się one doborem produktów i ekonomiką:
- Zdrowy Łan Premium — zalecana na plantacje o dużym potencjale plonowania, ale również plantacje, na których istnieje ryzyko kompensacji chorób ze względu na krótki płodozmian. Technologia oparta jest o 5 substancji czynnych zabezpieczających zdrowotność roślin rzepaku w 3 wiosennych zabiegach.
- Zdrowy Łan Standard — rozwiązanie na plantacje o średnim do wysokiego potencjale plonowania, a także o optymalnym następstwie roślin uprawnych
- Zdrowy Łan Ekonomiczny — zdecydowanie rozwiązanie dla najmniej wymagających, rekomendowane na plantacje o niezbyt wysokim potencjale plonowania.
Regulacja pokroju
Pierwszy zabieg wiosenny ma dwie podstawowe funkcje:
- grzybobójczą, czyli zabezpieczenie uprawy przed chorobami, których presja w intensywnie rozwijającym się łanie jest zwykle bardzo duża;
- regulacyjną — zmniejsza dominację pędu głównego, stymuluje do rozwoju pędów bocznych, przez co ogranicza ryzyko wylegania.
Regulację pokroju i skuteczną ochronę fungicydową w pierwszym zabiegu można osiągnąć stosując substancję czynną z grupy triazoli — metkonazol. Jest ona podstawą wszystkich 3 programów ochrony oferowanych przez firmę Osadkowski.
Metkonazol dostępny jest w produkcie Sierra 60 SL, który w sezonie 2024 będzie cennym uzupełnieniem już istniejącej oferty środków grzybobójczych.
Pamiętaj o insektycydach
Rzepak ozimy jest jedną z częściej atakowanych przez szkodniki rośliną uprawną. Zabieg środkiem owadobójczym należy wykonać po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości. W jego określeniu niezbędny jest ciągły monitoring wykonywany przy pomocy żółtych naczyń.
W praktyce rolniczej naloty szkodników zbiegają się z terminem aplikacji środków grzybobójczych. Dlatego też w celu optymalnego wykorzystania wjazdu w pole opryskiwaczem można przygotować mieszaninę opryskową nakierunkowaną na zwalczanie chorób i szkodników.
W uprawie rzepaku ozimego liczy się szybki efekt owadobójczy, minimalizujący ryzyko złożenia jaj przez szkodniki. Możliwy jest on do osiągnięcia dzięki zastosowaniu TopGun 050 CS. Insektycyd o działaniu kontaktowym i żołądkowym, który natychmiast po aplikacji eliminuje szkodniki z uprawy.
Inex A — podnosi jakość zabiegu
Rzepak ozimy jest rośliną uprawną wytwarzającą na powierzchni liści stosunkowo grubą warstwę woskową. Dodatek adiuwanta zmniejszającego napięcie powierzchniowe i przyspieszającego wnikanie substancji aktywnej do tkanek rośliny zwiększy jakość działania zabiegu. Umożliwi to uzyskanie lepszej ochrony grzybobójczej.